قواعد درس نهم عربی سال سوم راهنمایی 

 

 آموزش مفعول

 و جار و مجرور در زبان عربی

 

 تعریف مفعول :  مفعول کلمه است که کاری بر روی آن

 انجام می شود .

 

 به بیانی ساده تر : فاعل آن را انجام داده است .

 

به مثال زیر دقت کنید :

کَتَبَ الطالبُ الدرسَ  : دانش آموز درس را نوشت .

 

در این جمله (  الدرسَ ) مفعول است .

و همانطور که در درس پیش آموختیم :

کَتَبَ = فعل  و  الطالبُ = فاعل است .

اِعراب ( حرکت حرف آخر ) مفعول منصوب است .

 

به بیانی ساده تر :

آخرین حرف مفعول دارای حرکت َ  یا   ً   می باشد .

 

 

به مثال های زیر دقت کنید :

کَتَبَ الطالبُ الدرسَ  : دانش آموز درس را نوشت .

اَکَلَ الطفلُ طعاماً : بچه غذایی را خورد .

 

نکته :

1- اگر مفعول با حرف الـ بیاید . دارای حرکت  َ می باشد .

مانند : الدرسَ

2- اگر مفعول بدون حرف الـ بیاید . دارای حرکت  ً

 می باشد . مانند : طعاماً

 

تعریف مجرور :  مجرور کلمه است که پس از حرف جَر

 آمده است .

 

حرف جَر چیست :

 

حرف جَر 17 تا است که هر یک از این حروف اگر قبل از

 

اسمی

قرار بگیرند به اسم پس از خود حرکت   ِ   یا   ٍ   می دهند .

همچنین به  این اسم که پس از حرف جر آمده ،

 

مجرور می گویند .

 

 

 دوستان حروف جَر را با این شعر یاد بگیرید !

با ء و تاء و کاف و لام و واو و مُنذُ مُذ خَلا

                     رُبَّ حاشا مِن عَدا فِی عَن عَلی حتّی اِلی

 

منظور از با ء و تاء و کاف و لام و واو :

همان حروف ( بـ  تـ  ک لـ  و ) می باشد .

بنابراین اگر این حروف قبل از اسمی بیایند

به این حروفجار  

و اسمی که پس از این حروف آمده است : مجرور می گویند .

 

به مثال های زیر دقت کنید :

 

 خَرَجَ الطالِبُ مِنالبیتِ  : دانش آموز از خانه خارج شد .

 ( مِن : جار -  البیت ِ : مجرور )

 

ذَهَبَ الرجُلُ اِلیشارعٍ  : مرد به خیابانی رفت .

 ( اِلی : جار – شارعٍ : مجرور )

 

 

با دقت در مثال های با لا می فهمیم :

1- اگر مجرور با حرف الـ بیاید . دارای حرکت  ِ می باشد .

مانند : البَیتِ

2- اگر مجرور بدون حرف الـ بیاید . دارای حرکت  ٍ 

 می باشد . مانند : شارعٍ 

نظرات شما عزیزان: