|
تحقیق چیست؟
در لغت، تحقیقْ بررسی، رسیدگی و درست کردن است و دراصطلاح، فعالیت های قدم به قدم فکری را می گویند که برای کشف واقعیت ها و هماهنگ کردن اندیشه با واقعیت، به هدف حل مسئله و پاسخ به سؤال انجام می شود.
محقق کیست؟
محقق، تلاشگری است که می خواهد به حقیقت و واقعیت راه پیدا کند و بشناسد و بشناساند. ظرف جان او، از چشمه زلال علوم و معارف سیراب می گردد و در این مسیر هم ابزار، فنون و روش های تحقیق را می آموزد و هم معیارهای معنوی و اخلاقی رادر جان و دل حقیقت طلب خود تحقق می بخشد تا ساخته شود و بسازد. آن گاه اسلحه قلم را به دست می گیرد و نجات جامعه بشری را هدف قرار می دهد.
اهمیت موضوع تحقیق
موضوع پژوهش و تحقیق را می توان مهم ترین و شاخص ترین ابزار پیشرفت هر جامعه دانست. جامعه ای پویا و رو به رشد است که به پژوهش های بُنیادین توجه ویژه نماید، تا بتوانداز داده های پژوهش، برای پیشرفت های گوناگون در صحنه های مختلف اجتماع استفاده نماید و اهداف آموزش را عینیت بخشد.
قرآن و مطالعه و تحقیق
قرآن مجید در سرزمینی نازل شد که عادت به مطالعه و کتاب خوانی چندان وجود نداشت و به شهادت تاریخ، بیشتر قدرت حافظه در مبادلات فرهنگی و اعتقادی به کار می رفت. بزرگان علم تفسیر نوشته اند اولین آیاتی که در غار حرا بر رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله نازل شد، آیات سوره علق یعنی نود و ششمین سوره قرآن مجید بود که با نام خدا و فعل امر أِقْرا آغاز می شود؛ یعنی بخوان. پاداش و ثواب قرائت قرآن، به صورت های مختلف، و با واژه ها وتعبیرهای گوناگون ذکر شده است.
سابقه پژوهش در اسلام
تحقیق و پژوهش در اسلام و میان مسلمانان، از زمان پیامبر و ظهور اسلام و نزول قرآن رواج یافت. شکی نیست که دین مبین اسلام، به دینی که پذیرش آن بر اساس تحقیق و تفکر است در میان ادیان مشهور می باشد. آن گونه که سازمان یونسکو در آمار علمی خود، جایگاه تأکید بر تحقیق و پژوهشِ دین اسلام را ،از دیگر ادیان برتر دانسته است. قرآن نیز آدمی را به تحقیق و جست و جو تشویق می کند و او را وامی دارد که در سایه تلاش، حق و حقیقت را بیان دارد و پایه و اساس دین را حفظ کند.
قرآن کریم، بهترین منبع تحقیق
قرآن کریم، از مهم ترین و محکم ترین منابع اسلام پژوهی، به شمار می آید. این کتاب شریف، از منبع وحی سرچشمه گرفته است: هرگز از روی هوای نفس سخن نمی گوید؛ آن چه آورده، چیزی جز وحی نیست او از خودش چیزی نمی گوید و قرآن، ساخته و پرداخته فکر او نیست؛ بلکه همه از سوی خداست. به گفته امیرمؤمنان، بهار دل ها و سرچشمه علوم و درمان همه بیماری های فکری و اخلاقی و اجتماعی را در قرآن مجید باید جست. قرآن، کتابی است آگاهی بخش و بیدار کننده، هم برای دانشمندان و هم برای توده مردم. فراموش کردن این کتاب بزرگ آسمانی و روی آوردن پژوهشگران به مکتب های انحرافی شرق و غرب، یکی از عوامل مؤثر عقب افتادگی و ضعف و ناتوانی مسلمانان است.
مراحل تحقیق
هر تحقیقی سه مرحله دارد. مرحله اول در هر تحقیق، نیازسنجی است. تحقیق مفید و کاربردی وقتی شکل می گیرد که نیاز، مشکل یا مسئله ای در بین باشد که حل و فصل آن ضروری به نظر آید. مرحله دوم در تحقیق، دست یابی به اطلاعات موجود در موضوع است؛ یعنی محقق باید به بررسی مستقیم موضوع بپردازد و با مشاهده، تجربه و اندیشه، به موضوع نفوذ کند و حقیقت آن را به دست آورد و برای دست یابی به اطلاعات موجود، باید قدرت شناسایی منابع مناسب را داشته باشد. قدم سوم در انجام تحقیق، تولید نهایی راه حل و پاسخ سؤال مطرح شده است.
ضرورت تحقیق
استقلال فرهنگی، پیشرفت، توسعه، اختراع، اکتشاف، ابتکار، خلاقیت، نوآوری و...، همه و همه در سایه انقلاب فرهنگی است. انقلاب فرهنگی، ثمره خودباوری است و خودباوری، با تفکر و تأمل و تحقیق و مطالعه در خویشتن به وجود می آید.
آینده کشور اسلامی ما را باید کسانی به دست بگیرند که اهل تفکر، تحقیق و مطالعه باشند. مشکل اساسی کشورهای در حال توسعه، نداشتن روحیه تحقیق و عدم دسترسی به پیشینه تحقیق یا فقدان برنامه تحقیقی است. تحقیق های علمی و فرهنگی، تنها راه سازندگی کشور است. گرچه راه طولانی است، ولی صراطِ مستقیم است که انسان را به هدف جهان آفرینش می رساند و از هر گونه کجروی حفظ می کند.
آفت های تحقیق و پژوهش
عدم نیازسنجی
یکی از عوامل رکود و گرفتار شدن به آسیب ها، بی اطلاعی از نیازها و پرسش ها و ارائه نکردن تعریف درستی از چارچوب نیازها در کشور اسلامی است. بی شک توسعه در هر کشوری، اعم از اسلامی و غیراسلامی، به میزان شناختی وابسته است که دست اندرکاران آن کشورها از نیازها دارند و نظامی که برای پاسخگویی به آن نیازها طراحی نموده اند؛ زیرا بدون شناخت نیازها، نمی توان انتظار پاسخگویی داشت و بدون پاسخگویی، توسعه و تکامل جامعه ممکن نخواهد بود. در هر صورت، فعالیت های تحقیقاتی و دستاوردهای پژوهشی، بدون مطالعه دقیق نیازها و نداشتن برنامه روشن و اولویت بندی شده، خسارت بزرگی خواهد بود که متوجه امر تحقیق و پژوهش است که گاه دست اندرکاران پژوهشی را گرفتار کار تکراری می نماید و گاه استعدادها را به مسایل غیرضروری مشغول می سازد.
پشتیبانی مالی نکردن از پژوهشگران
وقت گیر بودن امور پژوهشی و ناچیز بودن سود مادی بازگشتی از یک پژوهش برای پژوهشگران و در مقابل، گرانی ابزار پژوهش و منابع تحقیقاتی، اعم از کتاب و رایانه و...، علت دیگر است که می تواند موجب کم شدن انگیزه تحقیق باشد.
اولویت ندادن به پژوهش های مورد نیاز
انجام پژوهش های متفرقه، با توجه به علاقه شخصی و بدون در نظر گرفتن اولویت ها، نه تنهاموجب توسعه پژوهش نمی شود، بلکه چه بسا پژوهش های تکراری را به دنبال داشته باشد که موجب از بین رفتن امکانات محدودِ موجود نیز می شود. پژوهشگران برای رفع این مشکل، باید در کارهای علمی و تحقیق و پژوهش، اولویت ها را رعایت کنند و آنچه را بیشتر مورد نیاز جامعه است، ترجیح دهند. باید تحقیقاتی انجام شود که اگر نباشند، معرفت مردم به دین ضعیف می شود و اخلاق و رفتار و اعتقاداتشان بیشتر آسیب پذیر می گردد.
ویژگی های محقق موفق
پشتکار و اراده
با توجه به مشکلات تحقیق مثل اندک بودن افراد متخصص در امر پژوهش، کمیِ منابع و مآخذ، کمبود امکانات مادی، موانع سیاسی، و موانع اجتماعی از قبیل فرهنگ و آداب و رسوم مردم، پژوهشگر باید پیشتکار داشته باشد تا در میانه راه از حرکت باز نایستد. او باید بااراده قوی و توکل به خدای بزرگ، در این مسیر پرفراز و نشیب قدم نهد و از مشکلات نهراسد.
سعه صدر
پژوهشگر باید سعه صدر داشته باشد؛ زیرا لازمه تحقیق، مطالعه افکار و اندیشه های مختلف و گاه مخالف با دیدگاه های محقق است. اگر محقق توان تحمل اندیشه های مختلف را نداشته باشد، کار پژوهشگری به سامان نمی رسد و نیز با توجه نکردن به دیدگاه های گوناگون، اثر تحقیقی، تک بعدی و سست می شود.
نقّادی و نکته سنجی
پژوهشگر باید نقّاد و نکته سنج باشد؛ یعنی به مطالبی که دیگران گفته اند، به دیده انتقاد بنگرد و هر مطلبی را به راحتی و سهولت نپذیرد. در پژوهش، هر مطلبی بایداز محک نقد بگذرد؛ البته تردید در درستی مطالب دیگران، باید سازنده و مقدمه حرکت باشد ؛ چرا که غرق شدن در اقیانوس شک و تردید، به ویژه در مسایل مسلّم و بدیهی و نیز معارف ثابت دینی، نابود کننده خواهد بود.
پیش نیازهای روحی و جسمی
برای ورود به کارهای پژوهشی، پیش نیازهای روحی و جسمی لازم است. پیش نیازهایی روحی، همچون ایمان و اعتقاد به کار پژوهشی، سلامت روح و روان، روحیه کنجکاوی و شوق دست یابی به حقیقت، آشنایی با روش ها و فنون تحقیق، علم و آگاهی، غلبه عقل بر احساس و قدرت ارتباط با مردم است، و پیش نیازهای جسمی، مثل سلامت جسم، قدرت سازگاری با محیط، توان مسافرت و... می باشد تا پژوهشگر، در امر پژوهش موفق تر باشد.
کنجکاوی و حقیقت جویی
پژوهشگر نباید از کنار قضایا و پدیده های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و... به راحتی بگذرد و باید درباره این مسایل کنجکاو باشد. روحیه کنجکاوی و رسیدن به حقیقت امور و کشف حقیقت است که انسان را در امر پژوهش ثابت قدم می کند. کسانی که علاقه ای به کشف حقیقت ندارند، توفیق چندانی در تحقیق نخواهند داشت. آشنایی با روش ها و فنون ها، قدرت سازگاری با شرایط محیطی و پرهیز از تعصّب، از دیگر ویژگی های مورد نیاز یک محقق است.
درد قلبی آنژین صدری:
احساس ناراحتی یا درد در قفسه ی سینه است و برای چند دقیقه ادامه میابد. این حالت زمانی اتفاق می افتد که قلب به علت تنگی عروق کرونر برای مدت کوتاهی قادر به در یافت اکسیژنو مواد مورد نیاز خود از عروق کرونر نیست.
آنژین صدری در چه قسمت هایی از بدن رخ می دهد؟
در وسط سینه اما متواند در شانه ها در شانه ها، پشت، فک تحتانی، گردن، بازوها و دست چپ احساس شود.
آنژین صدری چه موقع ایجاد میشود؟
هنگام فعالیت کردن رخ می دهد.
آنژین نا پایدار چیست؟
وقتی این آنژین با فواصل کوتاه و دفعات بیشتر و یا با فعّالیّت کمتری حتی بدون فعّالیّت رخ دهد آنژین ناپایدار می گویند.
گوش هایتان را کمی تیزتر کنید !
حتما می شنوید صدای کشمکش انبوه اطلاعاتی که از هرطرف به ما هجوم می آورد . گاهی با اجازه و اراده ، گاهی بی وقفه و ناگهان. گاهی خواسته ، گاهی ناخواسته .
دنیای امروز ، دنیای پرهیاهویی است . بعضی وقتها احساس می کنیم که “خود” را گم کرده ایم . انگار از خود اراده ای نداریم . می رویم با جریانی که ما را می برد . به هرکجا که بخواهد . گاه بالا ، گاه پائین . همه چیز به شرایط بستگی دارد . می توان گفت انسان امروز از قطعیت و یقین ، به عدم قطعیت و بحران هویت رسیده است .
زمانی که بین باطن فرد و جهان پیرامون او تعارض ایجاد شود ، یعنی فرد دچار بحران شده است . در کل دو نوع بحران وجود دارد :
۱- بحران فردی : تعارض فرد با خویشتن خویش یا با خدای خویش
۲- بحران اجتماعی : تعارض میان هویت فرد با جهان پیرامون
تعارضاتی که هر روزه ممکن است برای ما ایجاد شود بسیار است . در این مقاله قصد داریم به چند نمونه از آنها که بیشتربه خانواده و انسان معاصر مربوط می شود اشاره کنیم :
- بحران احساسات گرائی . این روزها مرز مشخصی وجود ندارد بین عقلانیت و احساسات . رفتار احساسی مضر نیست ، اما وقتی به تعطیلی عقل می انجامد ، خانمان سوز می شود.
- بحران ماده گرائی اخلاقی . اخلاق مادی ، یکی از بدفرجام ترین راه ها برای نابودی انسانیت است .
- بحران شکاکیت . این روزها آدم ها به همه چیز شک دارند . حتی از سایه ی خود هم دلیل و مدرک می خواهند . دیگر “ریش” هیچ کس را به عنوان “گرو” قبول نمی کنند .
- بحران خود ناشناسی . همه چیز پیشرفت کرده ، آسایش آدم ها بیشتر شده ، راه های زیادی پیدا شده است برای راحت تر زندگی کردن. اما چیزی که هر روز بیشتر گم می شود و فراموش می شود ، ” من عرف نفسه فقد عرف ربه ” (۱) است .
همه چیز پیشرفت کرده ، آسایش آدم ها بیشتر شده ، راه های زیادی پیدا شده است برای راحت تر زندگی کردن. اما چیزی که هر روز بیشتر گم می شود و فراموش می شود ، ” من عرف نفسه فقد عرف ربه ”
- بحران بیگانی . آدم ها مدام از هم غریبی می کنند . با هم تعارف دارند . حتی خواهرها و برادرها هم با هم بیگانه اند .
- بحران تنهایی. “آدم اینجا تنهاست و در این تنهایی ، سایه ی نارونی تا ابدیت جاریست “(۲)
- بحران بی معنایی . بیشتر از آنکه فکر کنیم ، سرگرم می شویم . بیشتر از آنکه به دنبال ندانسته هایمان برویم ، می نشینیم تا هرجور که می خواهند ذهن مان را پرکنند.
- بحران مصرف زدگی . وقتی بیشتر فکر می کنیم ، بهتر می فهمیم که چه مهره ی خوبی شده ایم برای چرخ کارخانه های چینی و تولیدات نامرغوب و کم استفاده ، ولی ارزان و در دسترس . وقتی بیشتر فکر می کنیم ، بهتر می فهمیم که چه مصرف کننده ی ماهر و بی منطقی شده ایم .
- بحران مدگرایی ومدزدگی . انگار گریزی نیست . باید تابع “مد” بود ، وگرنه انگشت نمایی ، مضحکه ی عام و خاصی ، از روزگار عقب مانده ای ، …
- بحران گسست نسلی . نه امروز و دیروز ، بلکه از ابتدای خلقت انسانها ، کمتر پدر و مادری پیدا شده است که حرف فرزندانش را همان گونه ای بفهمد که او می خواهد . قصد دارم در مقاله ای با یک سند تاریخی به این مبحث بپردازم .
- بحران اضطراب . اضطراب غیر از ترس است . مثلا ما از مرگ می ترسیم ، ولی شاید بعد از مدتی در اثر معارفه با آن ، ترسمان از بین برود ؛ ولی اضطراب ، نگرانی و غلیان ذهنی است که ما نسبت به آن معرفت نداریم . اضطراب ، امری فردی و مربوط به خود و درون ناپیدای فرد است . برای همین است که انسان را آشفته می سازد.
- بحران شتاب زدگی . اینکه دوره ی آخرالزمان است و وقت طلاست و باید عجله کرد و دوید ، درست ، اما اینکه به کجا و چگونه و به چه قیمتی ، درست تر .
- بحران نارضایتی از خود. هرچه تلاش می کنیم بهتر باشیم و زیباتر باشیم و پولداتر باشم و موفق تر باشیم ، باز هم انگار به چشم نمی آییم . انگار نمی توانیم و دست و پا نداریم و…
- بحران اضمحلال خانواده . افزایش رو به رشد آمار طلاق در سال های اخیر ، دلیلی است بی چون و چرا بر وجود بحران در خانواده های امروزی .
یک راه پیشنهادی برای فرار از بحران های عصر ارتباطات :
راه های زیادی وجود دارد برای رهایی ، برای آسوده تر زندگی کردن ؛ ولی بعد از ارتباط نزدیک با خدا داشتن و پناه بردن به قرآن و اهل بیت علیهم السلام ، یکی از بهترین راه هایی که می تواند انسان را در رفع بحران های معاصر کمک کند ، پناه بردن به دنیای هنر و به خصوص ادبیات است :
ادبیات ، سراسر نظم و سازمان است در این دنیای نابسامان . ادبیات ، سرشار از عشق و احساس و عاطفه است در این تاریخ سرد آدمها . ادبیات ، به انسان خودشناسی می دهد در این وادی وانفسا .
ادبیات ، تهدید ها را تبدیل به فرصت می کند . ادبیات به انسان کمک می کند تا نگاهی تازه به دنیا داشته باشد . مثل :
“چشمها را باید شست ، جور دیگر باید دید “(۳)
هنر و ادبیات چون سراسر زیبایی و نظم است ، انسان را زیبا می کند ، تنظیم می کند ، کوک می کند .
مثل : خطاطی : تغییری که با دیدن اثر استاد میرعماد یا استاد کلهر در وجود فرد ایجاد می شود ، مثل ضدباکتری عمل می کند درمقابل بحران های جورواجور درون آدمی .
مثل : کتاب “شجاعتِ بودن ” که به انسان کمک می کند در اضطراب ها ، برای خود “معنا” ایجاد کند .
در طول تاریخ ، افرادی که اثر زیبا داشته اند ، خودشان هم افرادی والا بوده اند . زیرا هنر و جستجوی زیبایی ها ، روح انسان را تنظیم می کند . ادبیات ، تادیب انسانیت است .
ادبیات می تواند درد ها و رنج های بشری را در قالب شعر ، داستان ، متن ادبی ، طنز یا قالب های دیگر نمایان سازد .تا وقتی درد ها پنهان باشد و کسی از آن سخن نگفته باشد ، نمی توان به درمانش امید داشت .ادبیات با زبانی دلنشین ، از مشکلاتی که انسان را درگیر خود می کند سخن می گوید ، تا بتواند برای رهایی از بحران ها به دنبال راهکار بود .
درست است که ادبیات می تواند برای دفع بحران های معاصر راهکار خوبی باشد ، ولی ادبیات فاخر . ادبیاتی که خود افسرده و سرگردان است ، بی شک نمی تواند راهی بیابد و موثر باشد . هنر، از “ب بسم الله ” اش تا انتها ، باید سرشار انرژی و یقین باشد . حتی نام اثر و طرح روی جلد آن نیز باید پیام آور و پرشور باشد .نام هایی چون ” صد سال تنهایی” (۴)، “بیگانه ” (۵) یا ” سرزمین های بی حاصل “(۶) وغیره ، سوای متن و محتوایش ، از همان ابتدای جلد ، بحران است و پریشانی . به امید تسلای روح بحران زده و پریشان امروز ، با هنری فاخر و معناگرا .
این راهکار هم می تواند توسط خود ما انجام شود و هم فرزندانمان را تشویق کنیم که از همان کودکی آثار ارزشمند را مطالعه کنند و اصلا می شود محیطی در خانه فراهم کرد که اعضای خانواده یکی از تفریحاتشان این باشد که در کنار هم بنشینند و اثری که مناسب حال همه با شد را یک نفر با صدای بلند بخواند.
در دل من چیزی است ، مثل یک بیشه ی نور ، مثل خواب دم صبح
و چنان بی تابم ، که دلم می خواهد
بدوم تا ته دشت ، بروم تا سر کوه
دورها آوایی است ، که مرا می خواند (۷)
نِلسون رولیهلاهلا ماندِلا (زاده ۲۶ تیر ۱۲۹۷ برابر با ۱۸ ژوئیه۱۹۱۸ - درگذشته در ۱۴ آذر ۱۳۹۲ برابر با ۵ دسامبر۲۰۱۳) نخستین رئیس جمهور آفریقای جنوبی است که در انتخاباتدموکراتیک عمومی برگزیده شد. وی پیش از ریاست جمهوری از فعالان برجستهٔ مخالف آپارتاید در آفریقای جنوبی و رهبر کنگره ملی آفریقا بود. او به خاطر دخالت در فعالیت‌های مقاومت مسلحانه مخفی محاکمه و زندانی شد. مبارزه مسلحانه، برای ماندلا، آخرین راه چاره بود؛ او همواره پایبند به عدم توسل به خشونت بود.[۱] ماندلا در طول ۲۷ سال زندان، که بیشتر آن را در یک سلول در جزیره روبن سپری کرد، مشهورترین چهرهٔ مبارزه علیه آپارتاید در آفریقای جنوبی شد. گرچه رژیم آپارتاید و ملت‌های طرفدار آن وی و کنگره ملی آفریقا را کمونیست و تروریست می‌دانستند، مبارزه مسلحانه بخشی جدایی‌ناپذیر از مبارزه علیه آپارتاید بود. ماندلا پس از آزادی از زندان در سال ۱۹۹۰، سیاست صلح‌طلبی را در پیش گرفت، و این امر منجر به تسهیل انتقال آفریقای جنوبی به سمت دموکراسی‌ای شد که نماینده تمامی اقشار مردم باشد.
ماندلا پس از دریافت جوایزی در طول چهار دهه، هم اکنون یک چهره سرشناس دولتمرد است که همچنان در مورد مسائل مهم عقاید خود را ابراز می‌دارد. او را در آفریقای جنوبی اغلب تحت عنوان مادیبا می‌شناسند، این عنوان افتخاری را بزرگان خاندان ماندلا به وی داده‌اند. این عنوان دیگر مترادف با نام نلسون ماندلاست. بسیاری از مردم آفریقای جنوبی نیز به‌نشانهٔ احترام وی را مخولو (پدربزرگ) صدا می‌زنند.
محتویات
[نهفتن]
|
<-PollName->
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
