سرطان ریه

سرطان ریه گونه‌ای بیماری است که در آن رشد بافتبدخیم در یک یا هر دو ریه پدید می‌آید. سرطان ریه یکی از همه گیرترین سرطانها در سراسر جهان است و بیش از ۸۰٪ بیماران در کمتر از ۵ سال از زمان شناسایی بیماری جان خود را از دست می‌دهند چراکه بیشتر بیماران مبتلا به سرطان ریه در طی مراحل پیشرفته بیماری و زمانی که انجام عمل جراحی چندان امکان پذیر نیست، متوجه بیماری می‌شوند.

گونه‌ها

با نگریستن به سلولی که دچار تراریختی و سرطان شده‌است گونه‌های ناهمگونی از سرطان ریه پدید می‌آید که هر کدام نشانه‌های خود را دارند.

سرطان ریه با یاخته‌های کوچک

سرطان ریه با یاخته‌های کوچک (Small cell lung cancer): یاخته‌های سرطانی گونه کوچک در زیر میکروسکوپ به سان جوی دو سر دیده می‌شود و به آن سرطان جو مانند (Oat-shaped) نیز گفته می‌شود. روند رشد این گونه سرطان ریه تند است و در زمان کوتاهی در اندام‌های دیگر پراکنده می‌شود. نزدیک ۲۰٪ سرطانهای ریه از این گونه هستند.

سرطان ریه با یاخته‌های بزرگ

سرطان ریه با یاخته‌های بزرگ تر (Non-small cell lung cancer): این گونه سرطان ریه با درنگریستن به گونه سلول پدیدارشده در بافت ریه که دچار تراریختی و سرطان شده‌است دسته بندی می‌شوداز این رو گونه‌های زیادی از این سرطان شناخته شده است؛

1. سرطان بافت بشره‌ای(Squamous cell carcinoma): این سرطان از همه گیرترین گونه‌های سرطان ریه‌است و آغاز آن بیشتر از نایچهها است و در سنجش با دیگر گونه‌های سرطان ریه رشد آهسته تری دارد و زمان زیادی می‌انجامد تا به اندام‌های دیگر دست اندازی کند.
2. سرطان غده‌های تراوش کننده مخاط و رگ‌های لنفاوی (Adenocarcinoma): این گونه سرطان ریه بیشتر در زیر بافت پوششی نایچه‌ها یا در مجراهای لنفاوی کناره بیرونی ریه رشد می‌کند.
3. سرطان ریه با یاخته‌های بزرگ (Large cell carcinoma): این گونه سرطان بیشتر در شاخه‌های کوچکتر نایچه‌ها دیده می‌شود.

از هر ۵ بیمار سرطان ریه یکی از آنها دچار گونه یاخته‌های کوچک و دیگران از گونه بزرگ است. گونه کمیابی از سرطان ریه نیز به نام مزوتلیوما (mesothelioma) شناخته شده‌است. این گونه سرطان ریه سبب تراریختی بافت پوششی ریه می‌شود و در کسانی پدید می‌آید که با آزبست (پنبه نسوز) سر و کار داشته‌اند.

علائم هشدار دهنده سرطان ریه

• افزایش سرفه در سیگاری‌ها
• سرفه همراه با خون
• دشواری در دم و بازدم در هنگام کار بدنی و ورزش
• خس خس سینه
• درد ناشناخته و یا آشکار در سینه
• خشن شدن صدا یا دگرگونی آن به این سان که بهبود پیدا نکند
• چرکین شدن‌های پشت سر هم ریه و مجاری تنفسی
• کاهش وزن

.درد در سر انگشتان دست

• بی اشتهایی
• پدیداری ورم در بخش گردن و صورت
• کاهش توان و خستگی بیش از اندازه

افزون بر نشانه‌های بالا نشانه‌های دیگری در برخی بیماران پدید می‌آید که پیوندی با سرطان ریه ندارند و به سبب دست اندازی سرطان به اندام‌های دیگر بدن پدید می‌آیند. در چنین گونه‌هایی بیمار از سردرد، خستگی، آسانی شکستگی و آسیب پذیری استخوان‌ها، خونریزی و لخته شدن‌های نابهنجار خون گلایه می‌کند. سرطان ریه در رده‌های آغازین هیچ نشانه‌ای ندارد و بیماران بیشتر زمانی به نزد پزشک می‌روند که بیماری در رده‌ای پیشرفته‌است از این رو آمار مرگ و میر این گونه سرطان بسیار بالا است.

سبب‌شناسی

پژوهش‌های آماری و بالینی روند بدخیمی بیماری سرطان ریه را در پیوند با این سبب‌ها میدانند:

• اعتیاد به دخانیات:درصد دچارشدن به سرطان ریه با افزایش اندازه و زمان گسارش(استعمال) دود تنباکو در نزد سیگاری‌ها پیوند پیوسته دارد و هرچه سن آغاز گسارش(مصرف)دخانیات پائین تر باشد ویژگی افزاینده و پیشتاز در دچار شدن به سرطان ریه افزایش پیدا می‌کند.

آلاینده‌های پدیدار در هوای پیرامون و جایگاه کار- ماده‌هایی چون آزبست (پنبه نسوز)، گاز رادون (گازی بی رنگ و بی بو که از آزادشدن اورانیم در آب، خاک و برخی ساختمایه ها(مصالح ساختمانی) پدید می‌آید)، اورانیوم و نیکل از دسته فاکتورهای افزاینده و پیشتاز در دچار شدن به سرطان ریه به شمار می‌آیند.

• ژنتیک:داشن پیشینه دچارشدن به سرطان ریه میان خویشاوندان نزدیک خانواده درصد دچار شدن به این سرطان را افزایش می‌دهد.
• فاکتورهای ایمنولوژیک(ایمنی): نارسایی در فرایند ایمنی بدن فاکتوری افزاینده در پدیداری سرطان ریه شناخته شده‌است.
• سن:کسانی که سن بالای ۶۰ سال دارند بیشتر در تیررس دچارشدن به سرطان ریه هستند و باید بیشتر به پدیداری نشانگان هشدار دهنده این بیماری واکنش نشان دهند.

روند شناسایی بیماری

با درنگریستن اندازه تندرستی بیمار، روند شناسایی سرطان ریه دربرگیرنده این آزمون‌ها می‌باشد:

• عکسبرداری از ریه‌ها با تابش پرتوX
• آزمایش خلط
• سی تی اسکن (Computerised tomography scan): در این روش دستگاه سی تی اسکن با گرفتن شماری عکس با کمک تابش پرتو ایکس، نمایی سه بعدی از بدن را نشان می‌دهد و با این روش جایگاه و اندازه درست توده و پراکندگی تومور ریه به بخش‌های دیگر قفسه سینه یا اندام‌های دورتر مانند کبد نمایان می‌شود.
• سی تی اسکن گردان یا اسپایرال (Spiral CT scan): در این روش یک دستگاه کامپیوتری سی تی اسکن با گردش پیرامون بدن بیمار در هر گردش بیش از صد تصویر از بدن بیمار می‌گیرد. در سی تی اسکن گردشی توده‌های کوچکی که با سی تی اسکن ساده دیده نمی‌شوند، نمایان می‌شود.
• پرتونگاری با بهره گیری از میدان مغناطیسی افزاینده (MRI Scan) – این آزمایش همانند سی تی اسکن است با این ناهمگونی که به جای تابش پرتو X از مغناطیس برای عکسبرداری از بدن بهره گرفته می‌شود. در این آزمایش بیمار برای ۳۰ دقیقه بدون جابجایی و تکان درون این دستگاه می‌ماند و تصاویر گذرا از بدن او گرفته می‌شود.
• نمونه برداری یا بیوپسی (biopsy): بررسی میکروسکوپی از نمونه بافت تومور. این آزمایش بسیار ارزشمند است زیرا روشنگرترین روش برای شناسایی سرطان ریه و گونه آن به شمار می‌آید.

روشهای گوناگون بیوپسی ریه به چند شاخه دسته بندی می‌شوند:

• نمونه برداری با سوزن (needle aspiration): در این روش با تابش پرتوی ایکس، توده در نمایشگر دیده می‌شود و پزشک به کمک سوزن بخشی از بافت ریه را با سرنگ کشیده و برای آزمایش بافت‌شناسی جدا می‌کند.

• نمونه‌برداری با بروتکوسکپ یا برونکوسکپی Bronchoscopy)): بروتکوسکپ لوله‌ای فلزی است که دارای یک لامپ است و از راه دهان یا بینی به درون نای فرو داده می‌شود و دیدن بافت درون ریه را شدنی می‌کند سپس پزشک بخشی از بافت و مایع درون ریه را از راه این لوله برای بررسی بافت‌شناسی جدا می‌کند. پیش از انجام این کار به بیمار بیهوشی موضعی داده می‌شود.

• نمونه‌برداری باز (جراحی). در نمونه برداری باز، بیهوشی عمومی نیاز است و می‌تواند به دو روش توراسکپی (Thoracoscopy) یا مدیاستینوسکپی (Mediastinoscopy) انجام شود. جراحی بررسی درون قفسه سینه و غده‌های لنفاوی نزدیک ریه را شدنی می‌کند و در هنگام انجام آن در پوست پایین گردن روزنه کوچکی پدید می‌آورند تا از این راه لوله‌ای به درون قفسه سینه فرستاده شود. پایان این لوله به نورافشان و بزرگنما پیوند دارد. جراح در این رده می‌تواند از سلولها و غده‌های لنفاوی که دچار تراریختی شده‌اند نمونه برداری کند. از این راه می‌توان اندامهای گسترده در میان ریه چپ و راست را دید از این رو برای شناسایی اندازه پراکندگی یاخته‌های سرطانی به غده‌های لنفاوی کناری ریه روش سودمندی به شمار می‌رود.

• توموگرافی با نشر پوزیترون یا پت اسکن (PET-Positron emission tomography) - در این روش دستگاه اسکنر پیرامون بیمار می‌چرخد و تصویر برداری از راه گسترش پوزیترون بدست یک ماده رادیواکتیو که به درون خون بیمار فرستاده شده و یا از راه بوییدن به بدن او راه یافته‌است، انجام می‌گیرد، با این روش دیدن ریه در سه بعد شدنی می‌شود.
• سونوگرافی ( نظرات شما عزیزان:
  نام :

  آدرس ایمیل:

  وب سایت/بلاگ :

  متن پیام:

  نظر خصوصی

   کد را وارد نمایید:

  

   

   

   

  عکس شما

  آپلود عکس دلخواه: